Wszystko, co powinieneś wiedzieć o świadectwie charakterystyki energetycznej.

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest dokumentem, w którym określa się roczne zapotrzebowanie danego budynku na energię niezbędną do jego codziennego użytkowania. Można wobec tego dowiedzieć się, ile energii potrzeba na ogrzewanie obiektu, do wentylacji, chłodzenia, oświetlenia. W wielu przypadkach sporządzenie certyfikatu energetycznego stało się czymś obowiązkowym, a za jego brak grozi niestety kara grzywny, wynosząca aż kilka tysięcy złotych. Istotne jest to, aby sporządzeniem dokumentu zajęła się osoba mająca do tego odpowiednie uprawnienia.

Kto musi mieć świadectwo charakterystyki energetycznej? 

 W roku 2023 doszło do wielu zmian odnośnie do obowiązku sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej, którymi powinny zainteresować się wszystkie osoby będące właścicielami nieruchomości. Do tej pory paszport energetyczny był obowiązkowy wyłącznie dla budynków wybudowanych po 2009 roku, ale zgodnie z nowelizacją ustawy wymaga się tego również dla starszych obiektów. 

Pojawia się wobec tego pytanie, kiedy konkretnie trzeba mieć paszport energetyczny. Okazuje się, że dokument staje się niezbędny w przypadku sprzedaży lub najmu, dlatego każdy właściciel nieruchomości go potrzebuje. Warto od razu zaznaczyć, że o wykonaniu certyfikatu charakterystyki energetycznej trzeba pomyśleć już na etapie planowania sprzedaży lub najmu, bo pokazuje się go potencjalnemu kupcowi lub najemcy.

 Bardzo ważną kwestią jest to, że przygotowanie świadectwa charakterystyki energetycznej trzeba zlecić odpowiedniej osobie, mającej właściwe kompetencje. Niektórzy decydują się na zamówienie certyfikatu energetycznego przez Internet, nie brakuje firm, które oferują tego typu usługi zdalnie. Trzeba jednak liczyć się z tym, że taki dokument może nie zostać zaakceptowany ze względu na swoją niekompletność. 

Bezpośrednia wizja lokalna budowlana jest konieczna do tego, aby dokonać właściwych obliczeń, niezbędnych do określenia rzeczywistego zapotrzebowania budynku na energię niezbędną do eksploatowania go. Trzeba określić, ile zużywa się jej do ogrzewania pomieszczeń, wentylowania ich, klimatyzowania, oświetlenia, podgrzania wody użytkowej. Nie ma wobec tego sensu tracić pieniędzy na zakup certyfikatu świadectwa charakterystyki energetycznej przez internet, bo obiekt musi zobaczyć osoba sporządzająca certyfikat, dokładnie go obejrzeć.

 Komu zlecić sporządzenie paszportu energetycznego?

 Kolejną kwestią jest to, kto dokładnie może sporządzić świadectwo charakterystyki energetycznej. Konieczne staje się powierzenie tego zadania specjaliście mającemu odpowiednie kwalifikacje. Bez tego trzeba liczyć się z tym, że przygotowany certyfikat nie będzie miał mocy prawnej, może zostać wykonany w nieprawidłowy sposób, z czym wiąże się otrzymanie kary. Lepiej nie ryzykować i poszukać kogoś, kto spełnia wymagania określone w ustawie, ma uprawnienia do wystawienia świadectwa charakterystyki energetycznej. Opcji do wyboru jest wiele, można przykładowo udać się do projektanta mającego właściwe wykształcenie lub uprawnienia budowlane w zakresie projektowania nieruchomości, instalacji. 

Następnym rozwiązaniem będzie audytor energetyczny, czyli osoba mająca certyfikat dający uprawnienia do wykonywania zarówno audytu energetycznego, jak i świadectwa charakterystyki energetycznej. Sporządzaniem dokumentacji może zająć się także inspektor nadzoru budowlanego. Ma on uprawnienia budowlane dotyczące szeroko pojętej inspekcji nadzoru budowlanego. Nie będzie problemu z tym, aby przygotowywał rzetelnie paszport energetyczny. Jest też wiele innych osób, które mają odpowiednie uprawnienia, przykładowo do wykonania instalacji grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych.

Świadectwo charakterystyki energetycznej pomaga zweryfikować, jak energooszczędny jest dom czy mieszkanie. W przypadku termomodernizacji, świadectwo charakterystyki energetycznej jest pierwszym krokiem w kierunku oszczędności.

Co powinno zawierać świadectwo charakterystyki energetycznej? 

Świadectwo charakterystyki energetycznej musi zostać przeprowadzone zgodnie z przyjętymi wytycznymi, na podstawie konkretny wzór. Są wyznaczone wymagania odnośnie do sporządzania paszportu energetycznego, które odnoszą się do sposobu wykonania i jego zawartości. Osoby z odpowiednimi uprawnieniami, mające doświadczenie, doskonale wiedzą, co powinno zawierać świadectwo charakterystyki energetycznej. Im bardziej szczegółowy będzie dokument, tym lepiej, bo pozwoli to na uzyskanie rzetelnych informacji o budynku, jak najlepsze oszacowanie kosztów związanych z zapotrzebowaniem na energię niezbędną do eksploatacji budynku. W certyfikacie energetycznym znajdują się podstawowe dane o nieruchomości, czyli o jej rodzaju i przeznaczeniu, roku oddania do użytkowania, adresu, powierzchni użytkowej, powierzchni ogrzewania lub chłodzenia. 

 W certyfikacie charakterystyki energetycznej nie może zabraknąć zdjęć budynku, czyli elewacji frontowej. Trzeba także zamieścić szereg wskaźników charakterystyki energetycznej, co obejmuje roczne zapotrzebowanie na energię użytkową, roczne zapotrzebowanie na energię końcową, roczne zapotrzebowanie na energię nieodnawialną pierwotną. Nie można zapomnieć również o wskaźnikach, które jasno określają wielkość emisji dwutlenku węgla na skutek eksploatacji danego obiektu. Trzeba wpisać udział nieodnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową. Jest także wiele obliczeń, które umożliwiają oszacowanie kosztów związanych z ogrzewaniem budynków, jego chłodzeniem, oświetleniem i przygotowaniem ciepłej wody użytkowej. 

W certyfikacie charakterystyki energetycznej zawiera się także informacje, które odnoszą się do kubatury budynku i temperatur wewnętrznych. Nie można pominąć wpisania danych o konstrukcjach przegród wewnętrznych i zewnętrznych wraz z określeniem współczynnika przenikania ciepła. W paszporcie energetycznym są również informacje o systemie ogrzewania, systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej, wentylacji, instalacji, oświetlenia. Pozwala to na obliczenie zapotrzebowania na wszystkie rodzaje energii dla systemów instalacyjnych w danym obiekcie. W dokumencie zawiera się także uwagi i zalecenia odnośnie do zwiększenia efektywności energetycznej budynku. 

Certyfikat energetyczny mieszkania: od kiedy?

Bardzo długo nie było obowiązku, by właściciel informował stronę kupującą nieruchomość, lub ją wynajmującą, o poziomie efektywności energetycznej danego lokalu. Zmiany przyszły wraz z obostrzeniami ze strony prawa europejskiego. Takim sposobem w wyniku nowelizacji ustawy dotyczącej aspektów energetycznych, z dniem 28 kwietnia 2023 roku, wprowadzono obowiązek posiadania oraz przekazywania najemcy bądź nabywcy, świadectwa charakterystyki energetycznej. Dzięki przeprowadzonemu bilansowi wyjaśnia się kwestia strat energetycznych, a tym samym łatwiej ustalić koszta utrzymania nieruchomości. Czym dom bądź mieszkanie są bardziej energooszczędne, tym mniej będzie trzeba wydać na rachunki – zwłaszcza dogrzanie lokalu. Wprowadzone zmiany nie dotyczą jednak właściciela nieruchomości, który nie planuje sprzedaży, albo wynajmu, tj. będzie korzystał z lokalu wyłącznie na własne potrzeby. 

Ile płaci się za świadectwo charakterystyki energetycznej? 

Jeśli ktoś potrzebuje świadectwa charakterystyki energetycznej, to musi zlecić jego wykonanie odpowiedniej osobie, czyli specjaliście z wymaganymi kwalifikacjami. Trzeba jednak liczyć się z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów, bo sporządzenie paszportu energetycznego nie jest darmowe. Pojawia się wobec tego pytanie, z jakimi wiąże się to wydatkami i co wpływa na cenę usługi. Duże znaczenie ma oczywiście wielkość budynku. Im będzie on większy, tym więcej się zapłaci. Wynika to z tego, że przy duży metrażu analiza energetyczna jest bardziej skomplikowana, oczywiście przekłada się to na większą ilość pracy. 

Audytor energetyczny weźmie więcej pieniędzy, bo będzie musiał uwzględniać więcej przegród wewnętrznych i zewnętrznych. Kolejnym czynnikiem wpływającym na ocenę świadectwa charakterystyki energetycznej jest przeznaczenie budynku, może mieć on postać domu lub mieszkania, obiektu użyteczności publicznej. W przypadku przykładowo szkół lub biurowców konieczna staje się bardziej szczegółowa analiza, więc wzrasta cena. Na koszt sporządzenia certyfikatu charakterystyki energetycznej wpływa w dużej mierze konstrukcja obiektu, bo wraz ze wzrostem stopnia jej skomplikowania rosną także ceny.

Kolejną kwestią są zastosowane instalacje w obiekcie, czyli przykładowo system grzewczy, wentylacyjny i klimatyzacja. Zawsze trzeba określić wpływ rodzaju i jakości zastosowanych instalacji na zużycie energii. Bardzo ważna jest nawet dostępność dokumentacji technicznej. Jeśli jej nie ma, to niestety konieczne staje się załatwienie niezbędnych formalności, czyli poniesienie szeregu dodatkowych kosztów. Dokumentacja techniczna powinna być oczywiście kompletna, co ułatwia sporządzenie paszportu energetycznego. Audytor przeznacza na to mniej pracy, więc pobiera mniej pieniędzy. Z kolei brak dokumentów lub ich niekompletność to niestety prosta droga do tego, że pojawią się dodatkowe prace mające na celu uzyskanie wymaganych informacji. 

Następną kwestią będzie lokalizacja budynku, która również wpływa na koszt paszportu energetycznego. Trzeba mieć na uwadze, że poszczególne regiony mają odmienne ceny. Każdy autor energetyczny może zaoferować zupełnie inną cenę, bo ma do tego prawo. Oczywiście im więcej kilometrów do pokonania, tym drożej, co jest oczywiście całkowicie zrozumiałe. Warto wobec tego korzystać z usług kogoś, kto znajduje się blisko miejsca zamieszkania, co przekłada się na tańszy dojazd do obiektu podlegającego ocenie. Średni koszt sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej wynosi od 500 do 1500 zł, z czego najtaniej jest w przypadku mieszkania, dwukrotnie więcej płaci za przygotowanie dokumentacji dla domu. Z najwyższymi kosztami trzeba liczyć się przy sporządzaniu certyfikatu energetycznego dla obiektu użyteczności publicznej typu szkoła, hala magazynowa, galeria handlowa.

 Brak świadectwa charakterystyki energetycznej jest problematyczny – sprawdź, co grozi za jego brak!

Trzeba pamiętać o tym, że sporządzenie certyfikatu charakterystyki energetycznej staje się koniecznością w niektórych przypadkach, szczególnie po wprowadzeniu zmian w ustawie o paszporcie energetycznym. Zawsze powinno się znać wymagania, jakie dotyczą wykonania tego typu dokumentu, Trzeba również się właściwie przygotować do jego pozyskania. Jeśli ktoś sprzedaje nieruchomość lub chce ją wynająć, będzie musiał pokazać świadectwo charakterystyki energetycznej potencjalnemu kupcowi, to samo dotyczy najemcy. Pojawia się jednak pytanie, co stanie się w przypadku braku paszportu energetycznego. 

Niestety trzeba liczyć się z nałożeniem kary, która może mieć postać grzywny w wysokości do nawet 5000 zł. Nie jest to mała kwota, dlatego zadbać powinno się o kompleksowe przygotowanie świadectwa charakterystyki energetycznej, zlecenie jego wykonania specjaliście. Znaczenie ma to, aby dokumentację sporządziła osoba mająca właściwe kompetencje, musi być wolna od wad. Certyfikat charakterystyki energetycznej wykonuje się na podstawie ściśle określonego wzoru, więc nie może być mowy o przypadku. Wniosek z tego jest taki, że źródłem problemów staje się zarówno brak świadectwa charakterystyki energetycznej, jak i również przygotowanie go w nieprawidłowy sposób.